2022-02-18

Czym jest Moda Polska?

Wystawa zainspirowana życiem i twórczością wieloletniego dyrektora artystycznego Mody Polskiej Jerzego Antkowiaka zagościła w The Designer Gallery Galerii Mokotów (18 lutego – 16 maja 2022).

Gdy w 1958 roku Jerzy Treutler projektował logo Mody Polskiej, nie spodziewał się, że przejdzie ono do historii projektowania graficznego. „To był strzał w dziesiątkę. Zrobiłem, zaniosłem, przyjęli – wspominał po latach Jerzy Treutler. – Moda Polska była jaskółką. Wcześniej tego rodzaju wzornictwo i takie sklepy nie istniały. To było novum”.

Wybór jaskółki na logo przedsiębiorstwa importującego zagraniczne trendy wydaje się niezwykle trafny. Bo jaskółka to symbol wędrówki, ale i domu. Jej urok i rozpoznawalność sprawiły, że zdobiła nie tylko metki i szyldy sklepowe, lecz także była nadrukowywana na tkaniny, tkana na podszewkach i wykorzystywana przy tworzeniu biżuterii. To logo idealne, ponieważ ma syntetyczną formę i jest wszechstronne.

Zwiedzających wystawę „Czym jest Moda Polska?” przywita cała chmara jaskółek. Unoszą się nad klatką – instalacją symbolizującą ciasne ramy rzeczywistości PRL. Ciekawych historii jest na wystawie więcej: o pierwszych krokach Jerzego Antkowiaka w świecie mody, o projektowaniu w czasach niedostatku, o ludziach tworzących markę przez cztery dekady. W różnych punktach The Designer Gallery Galerii Mokotów można zobaczyć wyjątkowe eksponaty, m.in. ubrania Mody Polskiej, statuetkę Czarnej Pantery Lalique’a przyznaną Jerzemu Antkowiakowi w Paryżu, szkice i zdjęcia.

Nie każdemu znana jest miłość Jerzego Antkowiaka do malarstwa. Co prawda ukończył Wydział Ceramiki, ale to właśnie malarstwu poświęcał na studiach najwięcej czasu. „Zdecydowałem się na ceramikę, (…) bo tam było więcej malarstwa sztalugowego. Na dyplom zresztą namalowałem zakonnice w kornetach. Zbulwersowało to bardzo profesorów. (…) Uczelnie były bardzo socjalistyczne. (…) Zawsze interesowały mnie »jakoś ubrane« dziewczyny. Nawet kiedy malowałem akty, lubiłem dorzucić jakieś szpilki albo kapelusz. Pani profesor (Maria Dawska) patrzyła na moje dzieło i wzdychała: »Znów konfekcja!«”.

To nie lada gratka obejrzeć obrazy Jerzego Antkowiaka, a na wystawie znajdują się aż dwa jego dzieła: Autoportret w żółtym swetrze i Czerwona postać tańcząca – oba zwięzłe w kompozycji, za to odważnie operujące kolorem.

Wszystkie eksponaty i historie składają się na jedną, ale wielowątkową odpowiedź na pytanie „Czym jest Moda Polska?”.

Utworzona w 1958 roku Moda Polska przez cztery dekady prezentowała najbardziej aktualne zachodnie trendy, tworząc kilka kolekcji rocznie opowiadających o tym, co i jak nosić. Przedsiębiorstwo było wizytówką polskiego wzornictwa i prezentowało swoje modele na zagranicznych wybiegach – w Lipsku, Wiedniu, a nawet w Brisbane. Przez kilkadziesiąt lat działalności przez Modę Polskę przewinęły się setki pracowników: krawców, konstruktorów, krojczych. Niektórzy z nich nadal aktywnie tworzą polską modę, współpracując ze współczesnymi projektantami i markami odzieżowymi.

Moda Polska była również dużą siecią handlową. Powstało kilkadziesiąt salonów, w których sprzedawano nie tylko odzież firmową, lecz także  ekskluzywne dodatki i kosmetyki najlepszych zagranicznych marek. Przedsiębiorstwo zostało zlikwidowane w 1998 roku.

Czym jest Moda Polska? Wystawa o historii legendarnego domu mody, 18 lutego – 16 maja 2022

Kurator honorowy: Jerzy Antkowiak

Kurator: Tomasz Ossoliński

Koncepcja: KL24 Szymon Bobrowicz, Projekt 007 Dorota Zalewska

Projekt i realizacja: Projekt 007: Dorota Zalewska, Emilia Zalewska, Karolina Ciejka, Marcin Kruczewski

Teksty: Ewa Rzechorzek

Tłumaczenia: Anne-Marie Fabianowska

Redakcja: Ewa Mościcka

Szczególne podziękowania dla Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi za wypożyczenie zbiorów.